در این مقاله از مدیرنو؛ به اینکه آمیخته بازاریابی چیست، اهمیت آمیخته بازاریابی چیست میپردازیم. در بخش بازاریابی مقالات زیادی درباره آمیخته بازاریابی (marketing mix) نوشته‌شده. صاحبان کسب و کارهای کوچک باید برنامه ریزی برای استراتژی‌های سازمان خودرا با توجه به آمیخته بازاریابی انجام دهند. دلایل بسیاری وجود دارند که اهمیت آمیخته بازاریابی را نشان می‌دهند که در این مقاله به بررسی آنها و پاسخ به این سوال که: آمیخته بازاریابی چیست میپردازیم.
آمیخته بازاریابی چیست؟ (marketing mix)
۴p عبارت‌اند از: محصول (product)، قیمت (price)، مکان (place) و ترفیع (promotion).
چهار P یک “آمیخته بازاریابی” است که از چهار عنصر کلیدی “محصول، قیمت، مکان و تبلیغ” تشکیل شده است که هنگام بازاریابی یک محصول یا خدمات استفاده می شود. معمولاً، کسب‌وکارها هنگام ایجاد طرح‌ها و استراتژی‌های بازاریابی برای بازاریابی مؤثر برای مخاطبان هدف خود، چهار P را در نظر می‌گیرند.
اگرچه “آمیخته های بازاریابی” دیگری نیز وجود دارند، چهار P رایج ترین و اساسی ترین پارامترهای آمیخته بازاریابی برای ایجاد یک برنامه بازاریابی موفق هستند.
۴P های بازاریابی چیست؟
چهار P عبارتند از محصول، قیمت، مکان و تبلیغات. آنها نمونه ای از “آمیخته بازاریابی” یا ابزارها و روش های ترکیبی هستند که توسط بازاریابان برای دستیابی به اهداف بازاریابی خود استفاده می شود.
۴ P برای اولین بار به طور رسمی در سال ۱۹۶۰ توسط E. Jerome McCarthy مفهوم سازی شد. مک کارتی آمیخته بازاریابی را در چهار P (محصول، مکان، قیمت و تبلیغ) ساده کرد تا به بازاریابان کمک کند تا برنامه‌هایی را طراحی کنند که متناسب با واقعیت‌های اجتماعی و سیاسی پویای زمان و بازار هدف آنها باشد.
در واقع، هدف چهار P امروز همان زمانی است که مک کارتی برای اولین بار کتاب خود را منتشر کرد: “توسعه محصول درست” و در دسترس قرار دادن آن در “محل مناسب” با “تبلیغات درست” و با “قیمت درست” ، برای رضایت مصرف کنندگان هدف و همچنین برآورده کردن اهداف کسب و کار.
چهار پی (آمیخته بازاریابی)
چهار P یک رابطه پویا را با یکدیگر تشکیل می دهند. به جای اینکه یکی بر دیگری اولویت داشته باشد، هر کدام به یک اندازه در ایجاد یک برنامه بازاریابی استراتژیک مهم در نظر گرفته می شوند.
محصول
کالا یا خدماتی که برای مخاطب هدف بازاریابی می شود.
به طور کلی، محصولات موفق نیازی را که در حال حاضر در بازار برآورده نشده است، برآورده می کنند یا تجربه جدیدی را برای مشتری ارائه می دهند که تقاضا را ایجاد می کند. به عنوان مثال، آیفون اصلی نیاز بازار را برای دستگاهی ساده که تلفن را با آی‌پاد جفت می‌کرد.
همانطور که روی محصول خود کار می کنید، ضروری است که مخاطبان هدف و نیازهای منحصر به فرد آنها را در نظر بگیرید. برخی از سوالاتی که هنگام کار بر روی یک محصول باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:
محصول شما چیست؟
محصول شما چه کاری انجام می دهد؟ آیا محصول نیازهای برآورده نشده را برآورده می کند یا تجربه جدیدی را ارائه می دهد؟
مخاطبان محصول شما چه کسانی هستند؟
محصول شما چه تفاوتی با آنچه دیگران ارائه می دهند دارد؟
قیمت
قیمت هزینه یک محصول یا خدمات است.
هنگام بازاریابی یک محصول یا خدمات، مهم است قیمتی را انتخاب کنید که به طور همزمان مورد پذیرش بازار هدف بوده و هم اهداف کسب و کار را برآورده کند. قیمت گذاری می تواند تاثیر قابل توجهی بر موفقیت کلی یک محصول داشته باشد.
به عنوان مثال، اگر قیمت محصول را بسیار بالا تعیین کنید، احتمالا تعداد کمی از مشتریان احتمالی آن را خریداری خواهند کرد. و به طور مشابه، اگر محصول خود را خیلی پایین قیمت گذاری کنید، ممکن است برخی از مشتریان به دلیل ترس از کیفیت پایین محصولتان،از شما خرید نکنند.
برای تعیین یک قیمت مناسب، باید به طور کامل مخاطبان هدف خود و تمایل آنها به پرداخت برای محصول را درک کنید. برخی از سوالاتی که ممکن است هنگام بررسی قیمت محصول از خود بپرسید عبارتند از:
- محدوده قیمتی رقبای محصول شما چقدر است؟
- محدوده قیمتی مخاطبان هدف شما چقدر است؟
- چه قیمتی برای مخاطبان شما زیاد است؟ و چه قیمتی خیلی پایین؟
- چه قیمتی با بازار هدف شما مناسب تر است؟
مکان
فضایی که محصول خود را در آنجا می فروشید و کانال های توزیعی که برای رساندن آن به مشتری استفاده می کنید.
درست مانند قیمت، پیدا کردن مکان مناسب برای بازاریابی و فروش محصول شما یک عامل کلیدی در دستیابی به مخاطبان هدف شما است. اگر محصول خود را در مکانی ارائه کنید که مشتری هدف شما از آن بازدید نمی کند (چه آنلاین و چه آفلاین) احتمالاً به اهداف مورد نظر در فروش نخواهید رسید. به همین دلیل مکان مناسب می تواند به شما کمک کند با مخاطبان هدف خود ارتباط برقرار کرده و به آنها بفروشید.
به عنوان مثال، تصور کنید در حال فروش یک کفش ورزشی هستید. بازار هدف شما ورزشکارانی بین بیست تا سی سال هستند، بنابراین تصمیم می گیرید محصول خود را در نشریات ورزشی بازاریابی و در فروشگاههای ورزشی بفروشید. با تمرکز بر فروشگاه های ورزشی به جای فروشگاه های عمومی کفش، شما تلاش های خود را به سمت مکان خاصی که به بهترین وجه با آمیخته بازاریابی شما متناسب است، متمرکز می کنید.
برای تصمیم گیری در مورد بهترین مکان برای بازاریابی و فروش محصولتان، باید در مورد مکان های فیزیکی یا دیجیتالی که مخاطبان هدف شما خرید می کنند و اطلاعات به دست می آورند، تحقیق کنید. برخی از سوالاتی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:
- محصول خود را کجا می فروشید؟
- مخاطبان هدف شما از کجا خرید می کنند؟
- کدام کانال های توزیع بهترین راه برای دستیابی به بازار هدف هستند؟
ترویج
نحوه تبلیغ محصول یا خدمات شماست. از طریق تبلیغات، با یک کمپین بازاریابی موثر که در بین مخاطبان هدف شما طنین انداز می شود، محصول خود را به اطلاع خواهید رساند.
راه های مختلفی برای تبلیغ محصولتان وجود دارد. برخی از روش‌های سنتی شامل تبلیغات دهان به دهان، تبلیغات چاپی و تبلیغات تلویزیونی است. در عصر دیجیتال، کانال های بازاریابی بیشتری وجود دارد که می توانید از آنها برای تبلیغ محصول خود استفاده کنید، مانند بازاریابی محتوا، بازاریابی ایمیلی و بازاریابی رسانه های اجتماعی.
برخی از سوالاتی که باید در حین کار بر روی تبلیغ محصول خود در نظر بگیرید عبارتند از:
- بهترین زمان برای دستیابی به مخاطبان هدف چه زمانی است؟
- کدام کانال های بازاریابی برای مخاطبان هدف شما موثرتر هستند؟
- چه رویکردهای تبلیغاتی برای مخاطبان هدف شما متقاعد کننده تر است؟
سایر آمیخته های بازاریابی
چهار P تنها آمیخته بازاریابی امروزی نیست. برخی دیگر از آمیخته های بازاریابی مدرن شامل پنج P، هفت P و ۵ C هستند. اگرچه هر یک از اینها جنبه های خاصی از چهار P را منعکس می کند، اما هر کدام دارای عناصر منحصر به فردی هستند که تاکید آنها بر فرآیند بازاریابی را تغییر می دهد.
پنج پی
پنج P عبارتند از محصول، قیمت، مکان، تبلیغ و مردم.
امروزه، بسیاری از بازاریابان از پنج P بر روی چهار P استفاده می کنند، زیرا پنج p تجربیات مشتریان و کارکنان را نیز در فرآیند بازاریابی متمرکز می کند. ملاحظات معمولی شامل نحوه رفتار مشتری، تجربه آنها از محصول و رضایت کلی آنها از تعامل با شماست.
هفت پی
هفت P عبارتند از محصول، قیمت، مکان، تبلیغ، مردم، فرآیندها و شواهد فیزیکی.
هفت P توضیح بیشتری از پنج P است و ملاحظاتی را در مورد فرآیندهایی که تجربه مشتری را تعریف می کند و شواهد فیزیکی که بازار هدف برای تبدیل شدن به مشتری باید ببیند را اضافه می کند. در حالی که فرآیندها ممکن است شامل فرآیندهای خدمات مشتری باشد که یک محصول را تعریف میکند، شواهد فیزیکی می‌تواند وب‌سایت‌ها یا نمایش‌های فروشگاهی باشد که به بازار هدف کمک میکند محصول مورد نظر را تصور کند.
پنج سی
پنج C عبارتند از مشتری، شرکت، رقابت، همکاران و آب و هوا.
از برخی جهات، پنج C منعکس کننده بسیاری از نگرانی های یکسان چهار و پنج P هستند، اما با تأکید بیشتر بر عوامل خارجی، مانند همکاری های ممکن بیرونی و تحقیقات رقابتی.
علاوه بر این، در حالی که “اقلیم” به زمینه اجتماعی، سیاسی و اقتصادی پیرامون بازار اشاره دارد، “مشتری” به بازار هدف و تجربه مشتری اشاره دارد. در این میان، “شرکت” به جایگاه شرکت و منابع در دسترس آنها در فرآیند بازاریابی اشاره دارد.
اهمیت آمیخته بازاریابی در چیست؟
۱) آمیخته بازاریابی کمک میکند که اجزای مناسبی انتخاب کنید
به‌طورکلی P ها به‌طور ذاتی به یکدیگر مرتبط هستند. آمیخته بازاریابی شما باید تمام P های سازگار با یکدیگر را داشته باشد. قیمت باید با مکان و جایگاه قرار گیری محصول سازگار باشد. محصول باید با تبلیغات و یا ترفیعات فروش سازگار باشد.
۲) به توسعه محصولات جدید کمک میکند
وقتی به طراحی یک محصول موجود در بازار فکر می‌کنید، ایده‌های زیادی در رابطه با آن به ذهنتان خطور میکند که می‌توانند توسط شرکت شما طراحی شوند. امکان دارد جایگاه و تبلیغ این محصول متفاوت با محصولات دیگر باشد. بااین‌وجود، بازهم می‌توان آن را به‌عنوان یک محصول جدید رده‌بندی کرد. این مورد یکی از موارد بسیار مهم در نشان دادن اهمیت آمیخته بازاریابی است.
۳) به افزایش سبد محصول کمک میکند
هر وقت خواستید عمق محصول (تعداد نمونه‌های مختلف محصول) و خط تولید یا طول محصول (تعداد کل محصولات تولیدشده) را افزایش دهید، باید تغییرات کوچکی در محصول ایجاد کنید. در اصل، شما تغییرات کوچکی درآمیخته بازاریابی ایجاد می‌کنید. شاید تغییراتی در ویژگی‌های محصول، قیمت گذاری و تبلیغات احتمالی آن بدهید. درنتیجه با تغییرآمیخته بازاریابی و برخی از ویژگی‌های خاص، می‌توانید فروش محصولات خود را افزایش دهید.
۴) راهنمایی برای بهبود کسب و کار شما به‌حساب می‌آید
شواهد فیزیکی یکی از مهم‌ترین P های موجود در آمیخته بازاریابی خدماتی هستند. گاهی از شواهد فیزیکی به‌عنوان یک عنصرِ متمایزکننده در بازاریابی خدمات استفاده می‌شود. مثلاً یک بیمارستان خصوصی و یک بیمارستان دولتی را در نظر بگیرید. بیمارستان خصوصی دارای اتاق‌های باشکوه و کارکنان شیک‌پوش است، اما بیمارستان دولتی این‌چنین نیست؛ بنابراین شواهد فیزیکی عنصری است که در بازاریابی خدمات تفاوت ایجاد میکند.
اهمیت آمیخته بازاریابی فقط در یک P نیست و در تعداد بیشتری از آنها قابل مشاهده میباشد. افراد و فرایندها نیز برای سازماندهی و بهینه سازی کسب و کار شما مهم هستند و هر دو آنها می‌توانند شیوه و محیط کاری سازمان را بهبود دهند. ازاین‌رو، آمیخته بازاریابی راهنمای بسیار خوبی برای کسانی است که قصد دارند کسب و کار خود را بهبود ببخشند.
۵) در تفکیک و تمایز بخشیدن کمک می کند
وقتی شما آمیخته بازاریابی رقبا را در یک کسب و کار بررسی می‌کنید، باید بدانید که روش‌های مختلفی برای تمایز خودتان از دیگر رقبا وجود دارد. شاید رقبای شما تبلیغات ضعیفی داشته و با تجزیه و تحلیل آنها، شما بتوانید تبلیغات بهتری برای محصولات و کالاهای خودتان داشته باشید.
رقبای شما شاید جایگاه یا مکان نامناسب و ضعیفی را برای محصولشان انتخاب کرده و یا اینکه امکان دارد فرایند اشتباهی را انتخاب نموده و یا اینکه افراد اشتباهی را در مکانی اشتباه قرار داده باشند. تمام اینها می‌توانند به شما در طراحی یک آمیخته بهتر کمک کنند.
۶) به پویایی بیشتر شما کمک میکند
شرکتی که به خوبی برای هر چیزی آماده‌شده، باید آماده مواجهه با مشکلات و دردسرها را نیز داشته باشد. در طول رکود اقتصادی یا مشکلات دیگر، یک شرکت باید آماده واکنش بوده و شرکت باید ماهیتی پویا داشته باشد. چنین شرکتهایی باید محصولات، افراد، فرایندها، تبلیغات و تمام P ها را بهتر درک کنند. اگر بتوانند درک بهتری از این موارد داشته باشند، می‌توانند واکنش بهتری نشان دهند.
کلام آخر:
اجرای بازاریابی موثر زمان می برد، اما آماده سازی مناسب می تواند موفقیت چشمگیری به همراه داشته باشد. همانطور که به تلاشهای بعدی بازاریابی خود نگاه می کنید، P های خود را با ترکیب جدیدی تعریف کنید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در این مورد به صفحه آموزش درون سازمانی مدیرنو مراجعه فرمایید.
با ما در ارتباط باشید.
پیشنهاد مطالعه:
منابع: marketing91 ، coursera ، هیئت تحریریه مدیرنو
کلیدواژه ها: آمیخته بازاریابی, آمیخته بازاریابی خدمات چیست, مثال برای آمیخته بازاریابی, مقاله آمیخته بازاریابی, آمیخته بازاریابی ۴p چیست, محصول در آمیخته بازاریابی, قیمت در آمیخته بازاریابی، اهمیت آمیخته بازاریابی